बजारमा म्याद नाघेका बर्डवाइजर बियर

३२२ पटक पढिएको

काठमाडौं । एक त बियर स्वास्थ्यका लागि लाभदायक छैन, त्यसमाथि म्याद नाघेको बियर अनायास खाइयो भने के होला ?

नयाँ वर्षको साँझ रिसोर्ट, रेस्टुरेन्ट, स्टोरमा बियर खाँदै जाँदा कतिले थाहा नै पाएनन् होला आफूहरूले सेवन गरेको बियर त म्याद नाघेको रहेछ भनेर ।

तपाईं रेस्टुरेन्ट वा रिसोर्टमा जाँदाखेरि बियर सिसीमा सर्भ नगरीकन गिलासमा सर्भ गर्नुको एउटा कारण ग्राहकलाई झुक्याएर म्याद नाघेको बियर खुवाउनु रहेको एक वेटरले बताए ।

गत वर्षबाट बजारमा आउन थालेको बर्डवाइजर बियर गर्मीसँगै र नयाँ वर्षको साँझमा माग बढेपछि विक्रेताले यसरी नै झुक्याएर म्याद नाघेको बियर खुवाएको थिए ।

प्रशासन मौन, कम्पनी फिर्ता लान मान्दैन

वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले गत महिना मात्रै उपत्यकाका विभिन्न ठाउँबाट करिब ८३ लाख रुपियाँको म्याद सकिएका बियर बरामद गर्दा बर्डवाइजर बियर पनि परेको थियो । तर, बर्डवाइजर बजारबाट बियर फिर्ता नलगी विक्रेतालाई म्याद नाघेको बियर बिक्री गर्न लगाएको जाउलाखेल डिस्टिलरीका एक कर्मचारीले बताए ।

पार्टीको सिजन चलिरहेकाले र नयाँ वर्ष आउन लागेकाले कम्पनीले चलाखीपूर्ण तवरले व्यापार गरेको उनले बताए । जाउलाखेल डिस्टिलरीको भ्रातृ कम्पनीका रूपमा राज ब्रुअरीले विश्व प्रसिद्ध बियर बर्डवाइजरको उत्पादन गत वर्षबाट थालेको थियो ।

उत्पादनको एक वर्षमा नै म्याद नाघेको बियर उठाउँदा विक्रेतामा नराम्रो छाप पर्ने भएकाले कम्पनीले फिर्ता नलाने वा आलटाल गर्ने नीति अपनाएको बताइएको छ ।

बजारमा नयाँ वर्षको साँझ बियरको खपत अत्यधिक भएपछि म्याद नाघेको बियर पनि भटाभट बिक्री गर्न कम्पनीले उक्साएको थियो ।

म्याद नाघेको बियर सेवनकै कारण मुटुमा जलन भएको, छाती पोलेको, पेट दुखेको, घाँटी दुखेको, अपच भएको र बान्ता भइराख्ने समस्या लिएर बियर सेवन गर्नेहरू अस्पताल धाउन थालेका थिए ।

नर्भिक इन्टरनेसनल अस्पतालमा भेटिएका एक बिरामीले भने, ‘अस्ति केके बियर खाइयो, खाइयो भनेपछि थाहा भयो बर्डवाइजर बियर खाइएको रहेछ अहिले स्वास्थ्यमा समस्या छ ।’

वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले गत फागुन ३ गते सिनामंगलमा म्याद सकिएका बर्डवाइजर ब्रान्डका बियर बरामद गरी गोदाममा सिलबन्दी गरी थप अनुसन्धान गरेको थियो ।

भोजभतेर तथा कतिपय रात्रिकालीन रेस्टुरेन्ट व्यवसायमा यस किसिमका उपभोग्य अवधि सकिएका (गुणस्तरहीन) बियरलगायत अन्य हल्का पेय पदार्थको कारोबार भएको भन्ने गोप्य उजुरीका आधारमा विभागले छापा मारेको थियो ।

तर, पनि कम्पनीले चनाखो नराखिकन जानाजान अन्य क्षेत्रमा म्याद गुज्रेको बियरको रात्रिकालीन समयमा बिक्री वितरण गरेको थियो ।

बियरका हरेक गोदाममा अनुगमन गर्दा उपभोग्य म्याद सकिएका बियरका कार्टुन भेटिएको विभागले जनाएको छ ।

विभागको प्रारम्भिक अनुसन्धानका क्रममा उजुरीमै आएजस्तै विवाह र अन्य रात्रिकालीन भोजभतेरमा पठाउनका लागि ती बियर भण्डारण गरेर राखेको हुन सक्ने अनुमान गरिएको विभागका निर्देशक कमलप्रसाद भुसालले जानकारी दिए ।

सोबेलाको म्याद गुज्रेको बियर पाहाँ च¥हे, नयाँ वर्ष, बिस्का जात्रामा बिक्री गरेको पाइएकोमा बाँकी रहेको बियर वैशाखको बिहे लगनको पार्टीमा राख्न सक्ने उपभोक्ता संरक्षण मञ्चका अध्यक्ष प्रेमलाल महर्जनले बताए ।

बियरका डिलर तथा गोदाम सञ्चालकले भने म्याद सकिएका बियरको नष्ट गर्ने उपयुक्त स्थान खोजी गरेर फाल्नेगरी गोदाममा राखेको दाबी गरेका छन् तर भण्डारणको अवस्था हेर्दा नष्ट गर्नेगरी राखेको अवस्था नदेखिएको विभागले जनाएको छ ।

विभागले डिलर तथा गोदाम सञ्चालकले भनेका कुरालाई मात्रै आधार नमान्ने त्यस्ता सम्भावित भोजभतेर हुने ठाउँको पनि आकस्मिक अनुगमन गर्ने दाबी गरेको छ । त्यस्तो फेला परेको खण्डमा कानुनअनुसार कारबाही हुने बताएको छ ।

उपभोक्ता संरक्षण ऐन २०७५ र नियमावली २०७६ अनुसार उपभोग्य मिति सकिएका वस्तुको बिक्री तथा भण्डार गरेको पाइएमा निजलाई विभागको महानिर्देशकको रोहबरमा ३ लाख रुपियाँ जरिमानासहित मुद्दा चलाउन सक्ने व्यवस्था छ ।

म्याद सकिएका उपभोग्य वस्तु उपभोगमा विषाक्त हुने भएकाले यस्ता वस्तु उपभोग गर्दा सुरुमा सामान्य झाडाबान्ता हुने र दीर्घकालमा यसले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर गर्ने चिकित्सक बताउँछन् ।

जाउलाखेल डिस्टिलरीले बजारमा ल्याएको बर्डवाइजरको व्याच नम्बर ६००५२ ई, ६०६६ एफलगायतका ब्याचका म्याद गुज्रिएको बियर अहिले राजधानीसहित प्रमुख सहरमा अहिले पनि बिक्री वितरण भइरहेको छ ।

गत बिहीबार, शुक्रबार र शनिबार राजधानीका केही रेस्टुरेन्ट र स्टोरमा सो बियरको विषयमा खोजीनीति गरी म्याद हेर्दा गुज्रिएका बियर बिक्रीमा राखिएको पाइएको थियो ।

बागबजारको सिटी होटल, स्वयम्भूको इभेन्ट प्वाइन्ट, ठमेलको थर्ड आइ, कलंकी प्रेसिडेन्ट सेकुवा, विभिन्न मदिरा पसलमा अनुगमन गर्दा म्याद गुज्रिएका बियर पाइएको थियो ।

शुक्रबार र शनिबार बजार अनुगमन गर्दा अप्रिलको पहिलो हप्ता म्याद गएका बियर अहिले बजारमा जताततै उपलब्ध गराएको पाइएको छ ।

नवलपरासीको रामग्राम नगरपालिका ६ मा उत्पादन हुने राज ब्रुअरीका सञ्चालक राजबहादुर शाहसँग पटकपटक सम्पर्क गर्दा भने उनी सम्पर्कमा आउन चाहेनन् । पुराना कारको संकलन गर्ने र लग्जरी गाडीका सोख राख्ने शाहले जनताको स्वास्थ्यमाथि खेलबाड गर्दा पनि सरकारी निकाय भने मौन भएर बसेको छ । अहिले सो कम्पनीबाट उत्पादित बियरमध्ये ३५ प्रतिशत बढी म्याद गुज्रिएका बियर बजारमा रहेका छन् ।

१ सय ४७ वर्षअघि अमेरिकाको मिसौरीको सेन्ट लुइसमा बर्डवाइजर बियर स्थापना भएको थियो । विश्वका अधिकांश देशमा सो बियर बिक्री वितरण हँुदै आएको छ । नेपालमा जाउलाखेल डिस्टिलरीले ब्रान्ड किनेर नेपालमा नै उत्पादन गर्दै आएको छ ।

उपभोक्ता हित संरक्षण मञ्चका महासचिव विष्णुप्रसाद तिमिल्सिनाले नेपालमा स्थापना भएका मदिराजन्य कम्पनीले उपभोक्तालाई ठगी गर्दै आएकाले उनीहरूलाई मुलुकी अपराध संहिताको ठगी महलअन्तर्गत मुद्दा चलाउनुपर्नेमा उपभोक्ता संरक्षण ऐन २०७५ मा ठगी खानेहरूलाई उन्मुक्ति दिन खोजिएको बताए ।

उनले भने, ‘सो ऐनमा म्याद गुज्रिएको सामान बजारमा भए जफत गर्ने र कम्पनीलाई ३ लाखसम्म जरिमाना गराउने व्यवस्था भएकाले कम्पनीलाई ३ लाख जरिमाना तिर्नु ठूलो कुरा होइन ।’ राजधानी दैनिकबाट