रसिया-युक्रेन युद्ध: विश्व शेयर बजारमा गिरावट, मोबाइल र सवारीसाधनको मूल्य बढ्ने आशंका

३७९ पटक पढिएको

एजेन्सी । रुस–युक्रेन युद्धको असर नेपालसहित विश्वभर देखिएको छ । विश्वभर शेयर बजारमा ठुलो गिरावट आएको छ । रुसी बजार  पनि ५० प्रतिशतले ओरालो लागेको छ । यी सबै बिचमा कच्चा तेलको मूल्यमा उच्च वृद्धि भएको छ । नेपालमा पेट्रोल र डिजेलको मूल्य बढ्न सक्ने आशंका गरिएको छ ।

विश्वभर प्यालेडियमको मूल्य पनि तीव्र गतिमा बढ्न थालेको छ । संसारको सबैभन्दा महँगो धातु प्यालेडियम रुसमा उत्पादन गरिन्छ। रुस–युक्रेन युद्धका कारण प्यालेडियमको मूल्य ह्वात्तै बढ्न थालेको छ । यस्तो अवस्थामा यससँग सम्बन्धित वस्तुको मूल्यमा उल्लेख्य वृद्धि हुनसक्छ।

प्यालेडियम चम्किलो सेतो धातु हो। यो प्लेटिनम, रुथेनियम, रोडियम, ओस्मियम, इरिडियम युक्त समूहको भाग हो। यो रूस र दक्षिण अफ्रिकामा ठुलो मात्रामा पाइन्छ। सवारीसाधन र ट्रक जस्ता सवारीसाधनमा प्रदूषण नियन्त्रण उपकरण बनाउन यसको प्रयोग भइरहेको छ । एकै वर्षमा यसको मूल्य दोब्बरले बढेको छ ।

प्यालेडियम धातुको माग र आपूर्ति बिचको भिन्नता ठुलो छ। यसको प्रयोग बढ्दै गएको छ किनभने सरकारले उत्सर्जनका नियमहरूमा कडाई गरिरहेको छ। जसका कारण अटो निर्माताहरूले यो बहुमूल्य धातुको खपत बढाउनुपरेको छ । यस धातुको अभाव जारी छ। माग अनुसारको मात्रामा पाइँदैन ।

पेट्रोल र हाइब्रिड गाडीको निकासमा प्रयोग हुने क्याटालिटिक कन्भर्टरहरू प्यालेडियमबाट बनेका हुन्छन्। सन् २००९ मा पहिलो पटक डिजेल गाडीको तुलनामा पेट्रोल गाडीको बिक्री बढेको थियो । प्यालेडियम कार्बन मोनोअक्साइड, नाइट्रोजन डाइअक्साइड जस्ता विषाक्त ग्यासहरूलाई नाइट्रोजन, कार्बन डाइअक्साइड जस्ता कम हानिकारक ग्यासहरूमा रूपान्तरण गर्न प्रयोग गरिन्छ। यसबाहेक, प्यालेडियम मोबाइल फोन, विद्युतीय उपकरण, दाँत उपचार, गहनामा प्रयोग गरिन्छ।